مطالعات نشان می دهد که سلامتی همه مهم است.
دمانس یا زوال عقل به مجموعه ای از علائم گفته می شود نشان دهنده کاهش عملکرد شناختی مغز در مواردی مثل حافظه تمرکز توانایی های کلامی توانایی های فیزیکی استدلال اختلالات شخصیت و غیره که منجر به اختلال در انجام کارهای روزمره می شود می باشد
بعضی از انواع دمانس مقطعی بوده و با برطرف کردن مسبب درمان می شوند از طرفی نوعی دیگر از زمان وجود دارد که پیش رونده بوده و در حال حاضر قابل بازگشت یا درمان نمی باشند و صرفا میتوان روند پیشرفت آنها را کند یا متوقف نمود و صرفاًعوارض بیماری را برای بیمار و یا مراقبین او به حداقل رساند.
علل ایجاد بیماری دمانس پیشرونده
۱. بیماری آلزایمر
۲. دمانس عروقی
۳. زوال عقل با اجسام لویی DLB
۴. دمانس گیجگاهی پیشانی (فرونتوتمپورال)
۵. دمانس ترکیبی Mixed
بیماری آلزایمر شایعترین علت دمانس در سالمندان
شایعترین علت دمانس در افراد بالای ۶۵ سال، بیماری آلزایمر است. هرچند علت بروز بیماری آلزایمر به ظور کامل مشخص نیست ، دلایلی همچون تجمع پلاک های بتا آمیلوئید و همچنین تجمع غیر طبیعی پروتئین تاو در بافتی مغز افراد مبتلا به آلزایمر کشف شده است. از سوی دیگر وجود برخی عوامل ژنتیکی خاص نیز میتواند احتمال بروز آلزایمر را زیاد کند.
دمانس عروقی
یکی دیگر از علل شایع بروز دمانس، وارد شدن آسیب به عروقی است که مسئولیت خونرسانی به مغز را برعهده دارند. عوامل موثر در ایجاد این اختلال همان عوامل موثر در ایجاد بیماری های قلبی و عروقی می باشند که می تواند منجر به سکته مغزی نیز بشوند.
زوال عقل با اجسام لویی DLB
این نوع از زوال عقل نیز یکی از انواع شایع دمانس است که بر اثر تجمع پروتئین آلفا سینوکلین ( لویی بادی) در سلول های عصبی مغز به وجود می آید. افتراق بیماری از بیماری پارکینسون به دلیل مش مشاور زیاد در عامل ایجاد کننده و علائم بیمار نیاز به تبحر بالایی دارد چراکه درمان این بیماری متفاوت می باشد.
دمانس گیجگاهی پیشانی (فرونتوتمپورال)
در این بیماری گروهی از سلولهای مغزی آسیب میبینند که در ناحیه قدامی گیجگاهی مغز قرار دارند. این نواحی از مغز کنترل رفتار، زبان و گفتار و شخصیت فرد را برعهده دارند
دمانس ترکیبی
در شرایطی که فردی به صورت همزمان به بیش از یک نوع از دمانس مبتلا باشد به آن دم آن سه ترکیبی میگویند شایع ترین نوع این همراهی, همراهی آلزایمر و دمانس عروقی می باشد که متاسفانه سرعت پیشرفت زوال عقل در این افراد بیشتر بوده و نیاز به مراقبت بیشتر و جامع تری دارند.
تحقیقات زیادی همچنان در حال انجام هستند تا مشخص شود که داشتن چند نوع دمانس به طور همزمان، چگونه بر بروز علائم مختلف تاثیر میگذارد.
سایر بیماریهای مرتبط با دمانس یا زوال عقل شامل موارد زیر است:
۱. بیماری هانتینگتون
۲. آسیب مغزی بر اثر ضربه به سر
۳. بیماری کروتزفلد جاکوب (CJD) یا جنون گاوی
۴. بیماری پارکینسون
۵. عفونت و بیماریهای سیستم ایمنی
۶. اختلالات متابولیسمی و غدد
۷. کمبودهای غذایی
۸. واکنش به داروها
۹. هماتوم در اطراف غشای مغزی
۱۰. مسمومیت
۱۱. تومور مغزی
۱۲. آنوکسی یا کمبود اکسیژن
۱۳. هیدروسفالی فشار معمولی
بیماری هانتینگتون
این بیماری که موجب تخریب پیشرونده نورون ها می شود اکثرا یک بیماری ارثی است واز طریق والدین به فرزند منتقل میشود. سن بروز آن به طور معمول بین ۳۰ تا ۵۰ سالگی می باشد ولی در هر سنی قابلیت بروز دارد و به طور معمول ماکسیم ظرف ۲۰ سال از شروع بیماری متاسفانه منجر به مرگ فرد بیمار میشود.
آسیب مغزی بر اثر ضربه به سر TBI
وارد شدن مکرر ضربات خارجی به سر منجر به ایجاد آسیب های جدی به مغزمیشود. این حالت برای مثال ممکن است نقاشی از ضربات مکرر بوکس یا آسیب های ناشی از جنگ در سربازان یا سقوط و یا تصادف خودرو باشد.
بسته به این که کدام قسمت از مغز آسیبدیده است، این آسیب میتواند موجب بروز علائم گوناگونی مانند افسردگی، عصبانیت شدید، حرکات غیر هماهنگ اندام ها، اختلال در گفتار، حرکات آرام بدن و لرزش بدن شود. این علائم ممکن است حتی سالها پس از آسیبدیدگی بروز کنند.
بیماری کروتزفلد جاکوب (CJD) یا جنون گاوی
این بیماری معمولا بدون هیچ عامل خطر مشخصی بروز میکند و ناشی از نوعی پروتئین غیرعادی به نام پریون در بدن باشد. بیماری جنون گاوی میتواند ارثی باشد و یا بر اثر تماس با مغز و بافت سیستم عصبی شخص بیمارو یا تماس/ خوردن گوشت گاو آلوده به به وجود بیآید.
بیماری پارکینسون
بسیاری از بیماران مبتلا به بیماری پارکینسون نهایتا دچار علائم دمانس میشوند.
عفونت و بیماریهای سیستم ایمنی
ممکن است بر اثر تب یا سایر واکنشهای سیستم ایمنی برای مبارزه با عفونت، علائم مشابه با بیماری دمانس بروز کنند. بعضی از عفونت ها مانند ایدز سفلیس از دلایل عفونی ایجاد دمانس می باشد بیماریهایی مانند ام اس که ناشی از حمله سیستم ایمنی بدن به سیستم عصبی هستند نیز ممکن است علائم دمانس را ایجاد کنند.
اختلالات متابولیسمی و غدد
افراد مبتلا به اختلال تیروئیدی، دیابت، اختلالات الکترولیتی ، بیملری سلیاک و بیماری هایی که مانع از جذب مقادیر کافی ویتامین ب ۱۲و اسید فولیک شوند فرد را در معرض ابتلا به دمانس قرار می دهند که با درمان به موقع میتوان از آن جلوگیری کرد
کمبودهای غذایی
نخوردن آب کافی (کمآبی بدن)، عدم مصرف ویتامین B1 به اندازه کافی (که در افراد مبتلا به اعتیاد الکل شایع است) و عدم مصرف ویتامین B6 و B12 به میزان کافی میتواند موجب بروز علائم مشابه دمانس یا زوال عقل شود.
واکنش به داروها
بسیاری از داروها دارای عوارض جانبی جدی بر روی کارکرد مغز می باشد که می تواند علائم دمانس را تقلید کنند. با توجه به اینکه سالمندان بسیار به عوارض جانبی داروها حساس تر هستند بسیاری از مواردی که تحت عنوان زوال عقل پزشک مراجعه می کنند در این دسته قرار می گیرند
هماتوم در اطراف غشای مغزی
خونریزی بین سطح مغز و لایه پوششی که مغز را احاطه کرده است میتواند موجب بروز علائم دمانس شود. این نوع خونریزی در بین افراد مسن که به هر دلیل دچار سقوط یا زمین خوردن شدهاند شایع می باشد
مسمومیت
قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مانند سرب ( در قدیم مصرف سرب در صنعت رنگ سازی و چاپ بسیار زیاد بوده است) یا سایر مواد مسمومکننده مانند آفتکشها و همچنین مصرف مواد مخدر غیرقانونی( به خصوص تریاک خوراکی) و سوءمصرف الکل میتوانند موجب بروز علائم دمانس شوند.در بسیاری از موارد با انجام اقدامات درمانی، این علائم بهبود پیدا کنند.
تومور مغزی
در موارد بسیار نادری، ممکن است علائم دمانس بر اثر آسیبهای ناشی از تومور مغزی بسته به محل قرارگیری آن در مغز باشد.
کمبود اکسیژن
انوکسیکه با نام هیپوکسی نیز شناخته میشود و زمانی رخ میدهد که یک ارگان به دلیلی اکسیژن کافی دریافت نمیکند. آنوکسی ممکن است بر اثر آسم شدید، حمله قلبی، مسمومیت با مونوکسید کربن یا هر علت دیگری ایجاد شود.
هیدروسفالی فشار
این وضعیت بر اثر افزایش تولید بیش از حد مایع مغزی نخاعی که منجر به بزرگ شدن بطنهای مغزی و در نتیجه فشار به بافت مغز می باشد و میتواند موجب مشکلات راه رفتن، اختلالات ادراری و از دست دادن حافظه شود.
جدید ترین مقالات ما را بخوانید
ساعات کاری ما
شنبه تا چهارشنبه
۱۷ الی ۲۱
موقعیت مطب در نقشه نشان
,
>
تصاویر مطب دکتر محمودی
